فشار وارد شده بر دیواره ی عروق ناشی از فشار خون بالا می تواند منجر به آسیب بر دیواره عروق و یا سایر ارگان های بدن شود. هرچه فشار خون بالاتر باشد و به مدت طولانی کنترل نشود، آسیب های جدی تری به دنبال دارد.
فشار خون بالای غیر کنترل شده می تواند منتهی به موارد زیر شود:
* آسیب به عروق
آسیب به عروق موجب سخت و ضخیم شدن شریان ها (آترواسکلروزیس) می شود که می تواند منتهی به سکته، حمله قلبی و یا سایر عوارض شود.
* اتساع موضعی شریان ها
افزایش فشار خون منجر به ضعیف و متورم شدن عروق می شود و اتساع شریانی شکل می گیرد. اتساع شریانی نیز تهدید کننده زندگی است.
* نارسایی قلبی
در نتیجه ی پمپاژ خون با فشار بالا در عروق، ماهیچه قلب ضخیم خواهد شد. نهایتاً ماهیچه ضخیم شده قلب به سختی خون کافی برای برآورد نیازهای بدن را پمپاژ می کند که می تواند منتهی به نارسایی قلبی شود.
* پارگی عروق خونی مغز
فشار خون بالا در شریان ها منتهی به کاهش جریان خون در مغز و یا پارگی عروق خونی در مغز و نهایتاً سکته مغزی می شود.
* تنگ و باریک شدن عروق خونی کلیه
که می تواند از عملکرد طبیعی کلیه ها جلوگیری کند.
* ضخیم شدن، باریک شدن و یا پارگی عروق خونی چشم ها
که منتهی به از دست دادن بینایی می شود.
* سندرم متابولیک
این سندرم شامل گروهی از نارسایی های متابولیکی بدن است که عبارت هستند از افزایش اندازه ی دور کمر، تری گلیسرید بالا، HDL (کلسترول خوب) پایین، فشار خون بالا و سطوح بالای انسولین. چنان چه شما دچار فشار خون بالا هستید، احتمال ابتلا به دیگر اجزای سندرم متابولیک در شما وجود دارد. هرچه مبتلا به اجزای بیش تری از سندرم متابولیک باشید ریسک بالاتری از ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و یا سکته در شما وجود دارد.
* اختلال در یادگیری و حافظه
فشار خون بالای کنترل نشده توانایی فکر کردن، به خاطر آوردن و یادگیری را تحت تاثیر قرار می دهد. اختلال در به خاطر آوردن و یا یادگیری در افراد مبتلا به فشار خون بالا معمول است.
آمادگی های لازم جهت جلسه ویزیت با پزشک
آمادگی خاصی برای چک کردن فشار خون لازم نیست. یک لباس آستین کوتاه بپوشید تا دستبند فشار سنج به راحتی به دوره بازوی شما بسته شود.
از آن جایی که دریافت برخی داروها مانند داروهای سرماخوردگی، قرص های جلوگیری از بارداری و غیره منجر به افزایش فشار خون می شوند، توصیه آن است که لیستی از داروها و مکمل هایی که دریافت می کنید را تهیه و برای جلسه ویزیت خود به همراه ببرید. حتی اگر فکر می کنید مصرف داروی خاصی منجر به افزایش فشار خون شما می شود آن را بدون مشورت با پزشک خود قطع نکنید.
تست ها و تشخیص
فشار خون توسط یک فشار سنج مشتمل بر یک دستبند قابل تورم و یک صفحه مدرج اندازه گیری می شود. فشار خون اندازه گیری شده بر حسب میلی متر جیوه (mm Hg) می باشد و شامل دو عدد می شود. اولین عدد و یا عدد بالاتر فشاری را اندازه می گیرد که قلب شروع به ضربان می کند(فشار سیستولیک)، دومین عدد و یا عدد پایین تر، فشار موجود در شریان را در بین ضربان ها اندازه گیری می کند(فشار دیاستولیک).
فشار خون های اندازه گیری شده به گروه های زیر تقسیم بندی می شوند:
* فشار خون نرمال
فشار خون پایین تر از 80/120 میلی متر جیوه، نرمال می باشد. برخی از پزشکان فشار خون 75/115 را به عنوان میزان اپتیمال توصیه می کنند. هنگامی که فشار خون به بیش از 75/115 میلی متر جیوه افزایش می یابد، ریسک بیماری قلب و عروق نیز شروع به افزایش می کند.
* مرحله ی پیش از فشار خون بالا
این مرحله به فشار سیستولیک بین 120 تا 139 میلی متر جیوه و یا فشار دیاستولیک بین 80 تا 89 میلی مترجیوه گفته می شود. این مرحله در صورت عدم کنترل به مرور زمان بدتر خواهد شد. ابتلا به این مرحله به مدت 4 سال، درحدود یک سوم از بزرگسالان سنین 35 تا 64 سال و در حدود نیمی از بزرگسالان بالای 65 سال را دچار فشار خون بالا خواهد کرد.
* فشار خون بالای مرحله اول
فشار خون سیستولیک 140 تا 159 میلی متر جیوه و فشار دیاستولیک 90 تا 99 میلی متر جیوه را فشار خون بالای مرحله اول می نامند.
* فشار خون بالای مرحله دوم
فشار سیستولیک 160 میلی متر جیوه و یا بالاتر و فشار خون دیاستولیک 100 میلی متر جیوه و بالاتر را پُرفشاری خون مرحله دوم می نامند که شدید ترین نوع فشار خون بالا است.
هردو عدد خوانده شده در اندازه گیری فشار خون مهم هستند ولی بعد از سن 50 سالگی اندازه گیری فشار سیستولیک با اهمیت تر است. فشار خون بالای سیستولیک زمانی است که فشار دیاستولیک نرمال بوده ولی فشار سیستولیک بالا است. این نوع فشار خون بالا معمول ترین نوع فشار خون بالا در افراد بالاتر از سن 50 سال است.
پزشک شما قبل از این که فشار خون بالا را در شما تشخیص بدهد، فشار شما را دو تا سه بار در ویزیت های جداگانه اندازه گیری خواهد کرد. زیرا به صورت طبیعی فشار خون در طول روز و گاهی در طول جلسه ویزیت پزشک (فشار خون ناشی از روپوش سفید!) متفاوت است. پزشک شما از شما می خواهد که فشار خون خود را در خانه و محل کار ثبت کنید تا بدین طریق اطلاعات بیشتری جمع آوری کند.
چنان چه شما دچار هر یک از انواع فشار خون بالا باشید، پزشک آزمایشات معمول مانند آزمایش ادرار، آزمایش خون و نوار قلب(ECG) را توصیه خواهد کرد. الکترکاردیوگرام تستی است که فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازه گیری می کند. انجام دیگر آزمایشات حداقل برای مراحل اولیه ضرورت ندارند.